Περίπου το 85% των πληροφοριών που επεξεργάζεται ο εγκέφαλος σε ότι αφορά τον έξω κόσμο το οφείλει στην όραση. Δεν είναι μια απλή διαδικασία κατά την οποία τα μάτια απλά μεταφέρουν εικόνες. Εκείνη τη στιγμή μεταφέρονται στον εγκέφαλο μέσω των οπτικών οδών μόνο εκείνα τα στοιχεία τα οποία είναι σημαντικά για μια δεδομένη χρονική στιγμή. Αυτή η διαδικασία διευκολύνει πάρα πολύ τον προσανατολισμό του ατόμου και κάνει πολύ πιο εύκολη τη συλλογή πληροφοριών. Με την πάροδο του χρόνου ο ανθρώπινος εγκέφαλος μπορεί να αφομοιώνει  όλο και περισσότερες λεπτομέρειες σε σχέση με το περιβάλλον με αποτέλεσμα να επιταχύνει σημαντικά την επεξεργασία των οπτικών ερεθισμάτων.

 

Το οπτικό σύστημα του ανθρώπου είναι σε ολοκληρωμένη μορφή περίπου στην ηλικία των 10-12 ετών. Σε αυτή την ηλικία τα ανώτερα κέντρα του εγκεφάλου έχουν φτάσει σε κατάλληλο σημείο ώστε να μπορούν να ξεχωρίζουν και να αναλύουν τα πιο σημαντικά ερεθίσματα που δέχονται μέσω της όρασης. Στο μπάσκετ η όραση παίζει πολύ σημαντικό ρόλο μιας και ο αθλητής θα πρέπει να παρατηρεί συνεχώς τις μετακινήσεις τόσο των παικτών όσο και της μπάλας. Η αλλαγή στο τρόπο παρατήρησης  μέσω του οπτικού συστήματος έρχεται μετά από πολυετή προπόνηση. Το οπτικό σύστημα ενός παίκτη συγκρατεί πολύ μεγαλύτερο μέρος του χώρου από κάποιον ο οποίος δεν ασχολείται με το άθλημα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τον καλύτερο προσανατολισμό του αθλητή, την καλύτερη συνεργασία μεταξύ των παικτών και εξελίσσει κατά ένα μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα τόσο της ατομικής τεχνικής του αθλητή όσο και της τακτικής της ομάδας.

Αν επιχειρήσει κάποιος να εκτελέσει ένα σουτ θα παρατηρήσει ότι τη μεγαλύτερη επίδραση στην αποτελεσματικότητα του συγκεκριμένου σουτ την ασκεί η περιφερειακή όραση. Η ικανότητα της όρασης ενός αθλητή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Η κόπωση είναι ένας από αυτούς διότι συμβάλλει και στην εξασθένιση της αποτελεσματικότητας των ενεργειών του.Η ικανότητα να μπορεί να αξιολογεί ένας αθλητής τις αποστάσεις και τις θέσεις διαφόρων αντικειμένων  στο χώρο εξαρτάται κατά πολύ μεγάλο βαθμό από την όραση.

 

Στις ασκήσεις που χρησιμοποιούνται στο άθλημα του μπάσκετ πρέπει απαραίτητα να χρησιμοποιούνται αρκετά οπτικά ερεθίσματα διότι μόνο με αυτό τον τρόπο μπορεί να τελειοποιηθεί το οπτικό του σύστημα. Η προσαρμογή του μέσα στο χώρο εξαρτάται από τους εσωτερικούς μυς του ματιού που είναι υπεύθυνοι γι αυτό το κομμάτι. Πολλοί δε γνωρίζουν ότι η προπόνηση των εσωτερικών μυών του ματιού αποτελεί μέσω διάγνωσης και  θεραπείας της μυωπίας στα παιδιά.

 

Όσο καλή όραση όμως και να έχει κάποιος δεν θα επιτύχει απολύτως τίποτα αν δεν έχει καταφέρει να συντονίσει τη λειτουργία των ματιών και των χεριών του.Η ακρίβεια εκτέλεσης οποιασδήποτε κίνησης στο μπάσκετ εξαρτάται από το βαθμό ετοιμότητας και συντονισμού του αθλητή. Ο αθλητής πρέπει να αντιλαμβάνεται πριν προβεί σε εκτέλεση. Με λίγα λόγια το μάτι πρέπει να προηγείται της κίνησης.

Σε αρκετές έρευνες  που έχουν γίνει έχει αποδειχθεί οτι η κούραση μειώνει αισθητά την κίνηση των ματιών με αποτέλεσμα αυτή να ενεργεί ταυτόχρονα η αργότερα από τη κίνηση των χεριών.

 

Ο βαθμός εστίασης των ματιών πάνω σε ένα αντικείμενο είναι επίσης καθοριστικός παράγοντας. Η εικόνα που παίρνει ο εγκέφαλος εξαρτάται από την ακρίβεια των πληροφοριών που περνάνε μέσω των οπτικών οδών. Κάθε μάτι στέλνει διαφορετικές πληροφορίες στα κέντρα επεξεργασίας του εγκεφάλου όποτε γίνεται κατανοητό πόσο σημαντική είναι η διαδικασία του συντονισμού και εδώ.

Μετά το τέλος μιας κουραστικής προπόνησης η ενός αγώνα μπορεί να παρατηρηθεί η πτώση του συντονισμού των ματιών και των χεριών. Είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο όμως που παρατηρείται πιο έντονα σε αρχάριους αθλητές και σε πολύ νεαρά άτομα.