17
Οκτ.
2023
Οκτ.
2023
Μυοσκελετικές κακώσεις στο άθλημα της κολύμβησης
Η κολύμβηση θεωρείται από τα πιο δημοφιλή αθλήματα με τους λιγότερους κραδασμούς. Στον πρωταθλητισμό όμως οι αρθρώσεις φτάνουν σε ακραίες επαναλαμβανόμενες κινήσεις. Οι περισσότεροι τραυματισμοί στην κολύμβηση αφορούν τους ώμους, τα γόνατα, τα ισχία και την οσφύ ανάλογα του στυλ κολύμβησης. Η υπέρχρηση οδηγεί σε κόπωση και αδυναμία τήρησης σωστής τεχνικής. Συνήθως οι κολυμβητές εμφανίζουν εντυπωσιακή ευλυγισία και ελαστικότητα η οποία λόγω του αθλήματος μπορεί και να χαρακτηριστεί φυσιολογική.
Συνεχόμενοι μικροτραυματισμοί μπορούν να δημιουργήσουν αστάθεια στην άρθρωση του ώμου με αποτέλεσμα τη φλεγμονή και τον πόνο, τενοντοπάθεια του στροφικού πετάλου και πιθανή ρήξη αυτού, σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής ή πρόσκρουσης, που είναι αποτέλεσμα πίεσης τους στροφικού πετάλου από τμήμα της ωμοπλάτης όταν το χέρι υπερεκτέινεται, ρήξη στον επιχείλιο χόνδρο, τενοντίτιδα της μακράς κεφαλής του δικεφάλου βραχιονίου.
Οι συνεχόμενοι μικροτραυματισμοί προκαλούν επίσης προβλήματα:
- Στον αυχένα: κυρίως σπασμοί από κακή τεχνική των άνω άκρων.
- Στα γόνατα: σύνδρομο υπέρχρησης έσω πλαγίου συνδέσμου, επιγονατιδομηριαίο σύνδρομο, τενοντοθηκίτιδα του χηνείου ποδός κυρίως στο πρόσθιο.
- Στον αγκώνα: έξω επικονδυλίτιδα κυρίως στο πρόσθιο ή στο ελεύθερο, έσω επικονδυλίτιδα από την κάμψη του καρπού «στο άρπαγμα του νερού στη χεριά».
- Στα ισχία: θυλακίτιδα, σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης κυρίως σε νέους αθλητές και συνήθως στο πρόσθιο.
- Στις ποδοκνημικές και τον άκρο πόδα: τενοντοπάθεια των τενόντων γύρω από την άρθρωση όπως και πελματιαία απονευρωσίτιδα, κυρίως στο ελεύθερο αλλά και από την κρούση του πέλματος στον τοίχο κατά την αλλαγή κατεύθυνσης μέσα στη πισίνα.
- Στην οσφύ: δισκοπάθεια, μηχανικός ερεθισμός των ζυγοαποφυσιακών αρθρώσεων της οσφυικής μοίρας, σπονδυλόλυση από κατάγματα κόπωσης συνήθως στην πεταλούδα.
Οι συνήθεις αιτίες των προαναφερομένων τραυματισμών είναι η υπερπροπόνηση, η έλλειψη αποθεραπείας, ο κακός μηχανισμός χεριάς,η κακή τεχνική αναπνοών, η ανελαστικότητα και η αδυναμία του στροφικού πετάλου και των μυών γύρω από την ωμοπλάτη, (ρομβοειδής, τραπεζοειδής και πρόσθιος οδοντωτός), αδύναμος κορμός και ισχία.
Η ενδυνάμωση θα πρέπει να περιλαμβάνει τη σταθεροποίηση του στροφικού πετάλου και των μυών της ωμοπλάτης, την ενίσχυση των μυών της λεκάνης, του τετρακέφαλου και των οπίσθιων μηριαίων, των κοιλιακών και των σταθεροποιών μυών του κορμού (πολυσχιδής). Το μεγαλύτερο μέρος της ειδικής μυικής ενίσχυσης γίνεται εκτός νερού (ξηρή προπόνηση) επιτυγχάνοντας τις μυικές ισορροπίες που απαιτούνται στα κολυμβητικά αγωνίσματα.
Η μονομερής εκγύμναση σε ένα στυλ πρέπει να αποφεύγεται για την αποφυγή συνδρόμων υπέρχρησης ιδίως στο πρόσθιο και την πεταλούδα και ειδικά στις αναπτυξιακές ηλικίες. Η «αθλητική κορύφωση» επέρχεται στους κολυμβητές συχνά πριν την βιολογική ολοκλήρωση με αποτέλεσμα ευκολότερη εμφάνιση συνδρόμου υπερπροπόνησης και μυοσκελετικής υπέρχρησης με συχνά μη αναστρέψιμες συνέπειες, καθιστώντας τον σωστό προπονητικό – αγωνιστικό προγραμματισμό και την ειδική ιατρική επίβλεψη πλέον σημαντικά!
Στο ελεύθερο κατά την αναπνοή το κεφάλι πρέπει να είναι σε ευθεία με τον κορμό για να αποφύγουμε πόνο στο αυχένα και μουδιάσματα στα χέρια. Να γυρίζουμε τον κορμό στην πλευρά που αναπνέουμε ώστε να αποφεύγουμε την υπερέκταση του αυχένα, αλλά και να μειώνεται η «επιφάνεια κρούσης» του σώματος με το νερό. Ιδανική είναι η αναπνοή και από τις δύο πλευρές.
Στο πρόσθιο ο αυχένας πρέπει να είναι στο ίδιο ύψος με τον κορμό για να αποφύγουμε την υπερέκτασή του. Η εκγύμναση των μυών του μηρού του και των ισχίων συντελεί σε ισχυρότερο λάκτισμα μειώνοντας τα φορτία που δέχεται το γόνατο όταν αυξάνονται η ένταση και η απόσταση.
Στο ύπτιο πρέπει να ενισχύσουμε τους μυς του αυχένα, σταδιακά αυξάνουμε την απόσταση και την ένταση και είναι δόκιμο με κάθε χέρια να στρίβει ο κορμός ώστε να μειωθεί η ένταση στον αυχένα και στους ώμους μειώνοντας έτσι και την επιφάνεια κρούσης και την αντίσταση του νερού.
Στην πεταλούδα ο σωστός χρόνος της χεριάς μειώνει την πιθανότητα πόνου στον αυχένα, στους ώμους και στην πλάτη και όσο χαμηλότερα είναι ο κορμός στο νερό τόσο μεγαλύτερη είναι η δύναμη ώθησης.
Ιδιαιτερότητες παρουσιάζει η «open water κολύμβηση», με ασταθείς συνθήκες κυματισμού, ρευμάτων, θερμοκρασίας κλπ, και την ανάγκη αναπνοών μπροστά με ανόρθωση κεφαλής και υπερέκταση αυχένα, που οι έμπειροι κολυμβητές αντιρροπούν με περιοδικά ισχυρά λακτίσματα και μεγαλύτερη έξοδο του άνω κορμού από το νερό. Αντίστοιχα στο τρίαθλο όπου και εκεί ο προσανατολισμός είναι απαραίτητος, η διατήρηση ξεκούραστων κάτω άκρων οδηγεί σε χαλαρά περιοδικά λακτίσματα.
Η κολύμβηση με αντιστάσεις (χεράκια, ζώνες, μπλούζες) για επίτευξη δύναμης πρέπει να αποφεύγεται σε αναπτυξιακές ηλικίες και άπειρους, για την αποφυγή τραυματισμών και τεχνικών λαθών.
Τέλος συστήνουμε η κολύμβηση να γίνεται σε καθαρά νερά για την αποφυγή μολύνσεων, (ωτίτιδες, επιπεφυκίτιδες, φλεγμονές ουροποιογεννητικού συστήματος), η δε κίνηση σε υγρό περιβάλλον καθιστά την αφυδάτωση λιγότερο αντιληπτή και πιο επικίνδυνη.